2020-10-10 14:15:48 | In quarantaine om Kerst met opa en oma te redden

Nobelprijswinnaar economie Abhijit Banerjee beet eind september de spits af. Wat als we om Kerstmis te redden gezamenlijk in pre-quarantaine gaan, vroeg hij in een met zijn vrouw Ester Duflo in Le Monde. „Laten we het een advent-lockdown noemen. We vragen iedereen om binnen te blijven van 1 tot 20 december zodat vervolgens iedereen veilig bij de grootouders op bezoek kan gaan met Kerstmis.”

Deze week opperde de Duitse topviroloog Christian Drosten een gelijksoortig idee. „Ik vind het idee van pre-quarantaine een goed idee”, zei Drosten in een interview met Die Zeit. „Mensen zouden hun sociale contacten zo veel mogelijk kunnen beperken in de dagen, liefst een week, voorafgaand aan het bezoek aan opa en oma. Dan kunnen mensen op familiebezoek gaan wetende dat zij die week heel waarschijnlijk niet besmet zijn geraakt.”

Opa besmetten

Het idee komt voort uit de vaststelling dat het momenteel overal in Europa vooral jonge mensen zijn die besmet worden. Die worden niet noodzakelijk ziek, maar zij vormen wel een gevaar voor de oudere generatie, zeker als de generaties elkaar straks tegengekomen rond het kerstdiner bij oma en opa thuis.

„Het risico dat kinderen en kleinkinderen de grootouders gaan besmetten is helaas groot”, schrijven Banerjee en Duflo. „Dat zou ertoe kunnen leiden dat de regering een algemene lockdown moet afkondigen wanneer het al te laat is, of het kerstfeest in familiekring in zijn geheel moet verbieden. President Emmanuel Macron is in dat scenario de ‘grinch’ die Kerstmis heeft gestolen.”

Het alternatief – dat oudere mensen zichzelf zouden isoleren – achten Banerjee en Duflo ‘onpraktisch’ en ‘onmenselijk’.

Maar ook hun pre-quarantaineplan heeft nadelen. Scholen zouden twee weken voor de kerstvakantie moeten overschakelen op louter online lessen en het heeft gevolgen voor de economie. „De kosten voor de economie zouden aanzienlijk zijn, maar minder dan van het annuleren van Kerstmis of een nieuwe lockdown in veel slechtere omstandigheden twee weken later,” schatten ze in.

Het tweetal stelt voor mensen met uitverkopen en avondopeningen aan te moedigen al in november kerstcadeautjes te kopen. Dat je zo mogelijk al in november een ‘kerstgolf’ dreigt te creëren illustreert hoe belangrijk Kerstmis is in het katholieke Frankrijk.

Wij willen juist vermijden dat het leven opnieuw stilgelegd moet worden

Olivier Véran minister van Volksgezondheid

Het leven stilleggen

De Franse overheid loopt niet warm voor het plan. In een reactie op het opiniestuk in Le Monde zei minister van Volksgezondheid Olivier Véran dat hij niet vooruit wil lopen op wat er binnen twee maanden mogelijk kan gebeuren. „Ik baseer mij op de cijfers van elke dag en op de meningen van de mensen in het veld om ervoor te zorgen dat de Fransen straks op familiebezoek kunnen gaan in de best mogelijke omstandigheden. Een pre-quarantaine van drie weken is geen optie. Wij willen juist vermijden dat het leven opnieuw stilgelegd moet worden.”

Lees ook het buurtonderzoek van NRC:‘Wordt het ooit weer normaal?’

Ook in Duitsland is Kerstmis geweldig belangrijk, maar het zegt ook iets over de culturele verschillen tussen de twee landen dat in Frankrijk meteen aan een overheidsdecreet wordt gedacht terwijl men het in Duitsland eerder aan de mensen zelf wil overlaten.

„Elk individu moet natuurlijk zelf beslissen hoe hij of zij dat in zijn dagelijkse leven implementeert,” zegt Drosten in Die Zeit. „Hoe doe je dat als je kinderen naar de opvang of naar school gaan? Niet iedereen kan zomaar beslissen om een week thuis te werken. Op een bepaald moment moeten de mensen de risico’s zelf afwegen. Absolute zekerheid bestaat niet.”

Banerjee en Duflo krijgen hun pre-quarantaine wellicht niet. Maar tussen nu en Kerstmis zal nog veel gediscussieerd worden over hoe een bijna onvermijdelijke kerstgolf te voorkomen. Hun oplossing, schrijft het duo, „heeft het voordeel dat wij voor een keer voorsprong zouden nemen op het virus”. Bovendien is het een inspanning waarvoor de mensen onmiddellijk beloond worden in de vorm van een coronavrij Kerstmis, „een collectieve inspanning om Kerstmis te redden”.