2021-01-22 15:46:28 | Illegale vaas in collectie van Allard Pierson museum

In de collectie van het Allard Pierson in Amsterdam bevindt zich een illegaal opgegraven Griekse vaas, een drinkbeker met daarop onder meer een afbeelding van de Trojaanse held Aeneas. Uit onderzoek van NRC blijkt dat de vaas voorkomt op foto’s uit het omvangrijke archief van de Italiaan Giacomo Medici, een van de bekendste veroordeelde handelaren in illegale oudheden. Directeur Wim Hupperetz van het Allard Pierson zegt in een reactie toe in de opstelling van het museum „binnenkort het complete verhaal van de vaas te zullen vertellen”.

Het gaat om een zogenoemde zwartfigurige Sianaschaal, die in de Oudheid als drinkbeker is gebruikt. Aan één zijde zijn twee hoogwaardigheidsbekleders met lansen afgebeeld. De andere zijde bevat een scène met twee vechtende helden.

Op polaroidfoto’s die in 1995 na een politie-inval bij handelaar Medici in beslag zijn genomen, is de vaas zowel in stukken als in gerestaureerde staat te zien. Christos Tsirogiannis, onderzoeker aan het Aarhus Institute of Advanced Studies en actief in de jacht op illegaal opgegraven spullen uit de Oudheid, bevestigt dat de vaas op de foto’s dezelfde is als die in het Allard Pierson Museum.

Lees het volledige verhaal hier: Verdachte achtergrond: dubieuze objecten in museum Allard Pierson

De drinkschaal, sinds 2003 bezit van het museum van de Universiteit van Amsterdam, was al achttien jaar eerder met hulp van de toenmalige directeur gekocht. In 1985 was hij als hoogleraar klassieke archeologie in Londen voor een congres. Toevallig viel dat samen met een tweedaagse veiling van oudheden bij Sotheby’s in Londen. Als specialist in Siana-schalen viel zijn oog op kavel 513. De afbeeldingen waren gemaakt door een vaasschilder die hij niet kende. Verder zag hij dat de vaas ooit gebroken was, maar weer gelijmd. Op twee stukken na was de vaas compleet. De geschatte veilingprijs – 1.200 tot 1.500 pond – viel mee en dus tipte de directeur museumvriend en verzamelaar H.D. Pierson, in de hoop dat die de schaal ooit aan het museum zou schenken. Pierson liet de directeur voor hem bieden en bij 2.860 pond werd de schaal afgehamerd. Later kwam de vaas inderdaad in het museum terecht.

De Zwitserse handelaar Herbert Cahn bezat een ontbrekend fragment, met Aeneas erop, en schonk dat aan het museum. De vaas werd weer gebroken en met de ontbrekende scherf in elkaar gezet.

Intussen is bekend dat het museum in de jaren 80 en 90 rekkelijk was bij het verwerven van oudheden. In 2009 onthulde NRC Handelsblad dat meerdere objecten in de collectie uit verdachte bronnen kwamen en hoogstwaarschijnlijk geroofd waren. De schaal was toen al verdacht: uit verschillende publicaties was bekend dat illegaal opgegraven oudheden in stukken werden verkocht omdat ze zo meer opbrachten.