[ad_1]
REGIO • Er komt een Herman de Man-maand. Van 8 juli tot en met 8 augustus om precies te zijn vinden verschillende activiteiten plaats in onze regio. Lyanne de Laat en Gerda Hoogendijk zijn de initiatiefneemsters.
Veel mensen kennen Herman de Man (1898-1946) als de schrijver van ‘Het wassende water’, het boek waarvan de verfilming in de jaren tachtig miljoenen Nederlanders aan de televisie gekluisterd hield. Wat niet iedereen weet is dat de als Salomon Herman Hamburger geboren auteur van literaire streekromans jaren doorbracht in de Krimpenerwaard, Lopikerwaard, Gouda, Woerden en Oudewater. Voor Lyanne de Laat en Gerda Hoogendijk waren dát gegeven én het intrigerende leven van de schrijver reden om de Herman de Man-maand te gaan organiseren.
Te kort
“In eerste instantie waren we van plan om een Herman de Man-weekend op touw te zetten”, vertelt Lyanne de Laat. “Ter voorbereiding daarop gingen we met diverse partijen praten. Tijdens die gesprekken ontmoetten we zó veel enthousiasme dat al snel duidelijk werd dat twee dagen veel te kort zouden zijn. Ook om praktische redenen zou het verstandiger zijn om er een maand voor uit te trekken. Dat laatste heeft niet alleen te maken met de veelheid van activiteiten, maar ook met eventuele corona-maatregelen in de maanden juli en augustus. Spreiding van aanbod en publiek is in dat kader handig.”
Voor de meeste jonge mensen geldt Herman de Man als een ‘onbekend schrijver’. Bij ouderen geldt dat zeker niet. “Wij willen Herman de Man uit de vergetelheid halen en weer terug in het landschap plaatsen”, zegt Gerda Hoogendijk. “Hij had een groot hart voor het poldergebied en haar bewoners van de Lopiker- en Krimpenerwaard. In zijn boeken beschrijft hij plekken, mensen en gebeurtenissen uit de streek, maar zet ze naar eigen hand. Sinds zijn tijd (begin 1900) is er veel veranderd in het landschap, maar er zijn nog veel plekken, huizen, weteringen, wegen die te herleiden zijn in zijn boeken. Het Herman de Man Huis aan de Dorpsbrink in Benschop is er een aansprekend voorbeeld van. Ook woonde hij een periode in Oudewater en Gouda.”
Manufacturen
Herman de Man groeide op in een Joods gezin. Vader had vanuit Woerden een matig lopend handeltje in manufacturen. Om economische redenen zocht het gezin al snel zijn heil in Benschop, waar men een voorhuis betrok. Echt aarden kon men er niet. Veel dorpelingen lieten het Joodse gezin links liggen. De jonge Herman moet dat gevoeld hebben. Hij had overigens wél een goed contact met de plaatselijke pastoor en deed het uitstekend op school, waar bij vooral opviel door zijn gave om de wereld om hem heen haarscherp te beschouwen.
Als kind ging hij met zijn vader op pad om aan boeren spullen te verkopen. De jonge Herman genoot van de stoere verhalen van boerenknechten en boerenmeiden en ontwikkelde liefde voor het polderlandschap. In Oudewater – zijn volgende woonplaats – rondde Herman de Man zijn ULO-opleiding af. “Daar beleefde hij gelukkige jaren”, vertelt Lyanne de Laat. Hij ontmoette in die tijd ook anarchist Willem van Vliet en raakte gecharmeerd van diens gedachtegoed. “Op Herman’s 16e verhuisde het gezin De Man naar Gouda. Herman ging werken. Vooral op scheepswerven. Tussen hem en zijn ouders was de verhouding moeizaam. Na verloop van tijd zocht Herman de Man zijn heil in Amsterdam om vervolgens een tijd door te brengen in België en uiteindelijk terug te keren in de Krimpener- en Lopikerwaard.”
Hij was inmiddels journalist, schreef boeken en was getrouwd. Zijn uitstraling: zelfbewust. Zijn karakter: onrustig en ongedurig. Zijn streekromans: van hoge literaire kwaliteit. “Er was desondanks vaak kritiek”, weet Gerda Hoogendijk. “Men nam het hem kwalijk dat hij vaak in een lastig te doorgronden dialect schreef. Ook zijn trage stijl, met lange zinnen en dito bijzinnen werd niet door iedereen gewaardeerd. Hij beschreef bijvoorbeeld landschappen met een soort vergrootglas, wist het leven van de calvinistische polderbewoners te doorgronden. Dat vind ik zijn grote kracht.”
Vertellingen
Tijdens de Herman de Man-maand word je meegenomen in het leven en het oeuvre van Herman de Man. Op het programma staan onder meer wekelijkse vertellingen van Stella Speksnijder en Gerda Hoogendijk, een koetsen- en oldtimer trekkerrit door de Krimpener- en Lopikerwaard, een bezoek aan de filmset van Het Wassende Water in Cabauw, een expositie, de opvoering van een eenakter, fietsroutes, lezingen van De Man-biograaf Gé Vaartjes en cultuurhistoricus Arien Heering, een Gouds arrangement, een trekvaart van Oudewater naar Hekendorp, stadswandelingen door Schoonhoven, IJsselstein, Gouda en Oudewater, een schrijfwedstrijd, de voordracht van gelegenheidsgedichten en een Herman de Man-dictee op 28 juni.
Vanaf begin juni is er meer informatie te vinden op www.hermandeman.nl en facebook.com/HermandeManschrijver.
[ad_2]
Klink hier om het artikel te lezen
[sc name=”bronvermelding”]
